اپل صفحه نمایشگر ۱۲۰ هرتز را برای آیفون ۱۳ پرو و ۱۳ پرو مکس معرفی کرد. اما نمایشگر ۱۲۰ هرتزی چیست و اصلا چه‌کار می کند؟ ظاهرا کار آن فقط روان‌تر کردن رابط کاربری نیست بلکه قابلیت های دیگری هم دارد.
اپل بالاخره بعد از سال ها قابلیت پروموشن را برای آیفون معرفی کرد. صفحه نمایشگر آیفون ۱۳ پرو و ۱۳ پرو مکس با این قابلیت می تواند تصاویر را با فریم ریت ۱۲۰ هرتز نمایش دهد. این قابلیت حدود ۴ سال پیش برای اولین بار برای آیپد پرو معرفی شد.
سال ها است که کمپانی های زیادی از این قابلیت برای دستگاه های خود استفاده می کنند اما کاربران آیفون کاملا از آن بی‌خبرند و از کاربرد آن در گوشی های هوشمند خود اطلاعی ندارند. به همین بهانه در پایین به معرفی قابلیت پروموشن صفحه نمایش آیفون ۱۳ پرو و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.
فرکانس نوسازی Refresh Rate
اغلب نمایشگرهایی که ما به طور روزانه از آن ها استفاده می کنیم، رفرش ریت دارند؛ رفرش ریت یا همان فرکانس نوسازی مقدار دفعاتی است که تصویر یک نمایشگر به‌روز می شود. رفرش ریت معمولا با واحد هرتز Hz نمایش داده می شود که در واقع واحد شمارش برای تعداد دفعاتی است که یک عمل انجام می گیرد.
رفرش ریت چیزی شبیه به سرعت شاتر دوربین است؛ شاتر دوربین میزان تاری تصویر یا فیلم را تعیین می کند. هرچه سرعت شاتر دوربین بیشتر باشد، تاربودن تصاویر و فیلم های ما کمتر است و هرچه سرعت شاتر دوربین کمتر باشد، تصاویر و فیلم های ما تارتر می شود.
فیلم در واقع مجموعه‌ای از عکس های پشت سر هم است که با سرعت بالایی پشت سر هم نمایش داده می شود. این‌جا است که رفرش ریت معنا پیدا می کند. یک فیلم وقتی روان پخش می شود که تعداد دفعات بروزشدن (رد شدن) عکس های پشتِ سرهم آن بالاتر باشد. هرچه میزان فریم آن کمتر باشد، فیلم کندتر به نظر می رسد و پر از لگ است.
کامیپوترها نیز رفرش ریت دارند. سرعت حرکت موس یا سرعت لود شدن یک تصویر در واقع به فرکانس نوسازی بستگی دارد. هرچه رفرش ریت بیشتر باشد، تصویر روان‌تر نمایش داده می شود.
رفرش ریت حالا یک فاکتور بسیار مهم و اساسی در صنعت گیمینگ به شما می رود. گیمرها سعی می کنند تا بالاترین میزان رفرش ریت (۱۴۴HZ) را روی نمایشگر خود داشته باشند تا فاصله زمانی بین چیزی که در بازی اتفاق می افتاد با چیزی که آن ها می بینند را تا حد ممکن کاهش دهند.
میانگین رفرش ریت نمایشگر اکثر کاربران معمولا عددی بین ۵۰ تا ۶۰ هرتز است. درصد زیادی از گیمرها با همین رفرش ریت بازی می کنند و از آن راضی اند.
نمایشگر بیشتر دستگاه های اپل هم همین مقدار رفرش ریت دارند. البته از اپل واچ سری ۵ به بعد و دستگاه هایی که قابلیت پروموشن دارند را باید از این قاعده مستثنی کرد.
قابلیت پروموشن ProMotion
اپل با معرفی مدل های جدید آیپد پرو در سال ۲۰۱۸، اولین نمایشگر ۱۲۰ هرتزی خود را نیز با نام ProMotion معرفی کرد. رفرش ریت نمایشگر پروموشن قابل تغییر است؛ به این معنا که فرکانس نوسازی آن بسته به استفاده کاربر از برنامه، بازی یا … بالا و پایین می رود.
رفرش ریت برای تصاویر ثابت یا اشیا نزدیک تا ۲۴ هرتز هم کاهش اما از آن سو برای پخش فیلم تا ۶۰ هرتز افزایش می یابد. رفرش ریت ۱۲۰ هرتزی در واقع بیشتر برای خودِ رابط کاربری (UI) استفاده می شود. به این معنا که می توانید به سرعت صفحات مختلف را ببینید یا آن ها را اسکرول کنید. با پروموشن همچنین هنگام استفاده از اپل پنسل لگ صفحه کاهش می یابد.
آیپد پرو ۲۰۱۸ پنج رفرش ریت مختلف، از ۲۴ تا ۱۲۰ هرتز، در صورتی که صفحه نمایشگر آیفون ۱۳ پرو و آیفون ۱۳ پرو مکس دوازده رفرش ریت مختلف، از ۱۰ تا ۱۲۰ هرتز ، دارد؛ یعنی سری جدید آیفون ۷ حالت Refresh Rate بیشتر از آیپد پرو ۲۰۱۸ دارد.
کاربرد پروموشن چیست؟
ProMotion باعث می شود آیفون های جدید در مقایسه با مدل های قدیمی رابط کاربری روان‌تری داشته باشند. دارندگان آیفون ۱۳ پرو و ۱۳ پرو مکس احساس راحتی بیشتری با آیفون خود می کنند و تصور می کنند که سرعت آیفون آن ها افزایش یافته است.
تفاوت آیفون پروموشن با آیفونی که رفرش ریت آن ۶۰Hz است – به ویژه هنگامی که اعمال مختلفی را پشت سر هم انجام می دهیم – به خوبی حس می شود. اگر از صفحه نمایشگر ۱۲۰ هرتز آیفون ۱۳ پرو و آیفون ۱۲ پرو فیلم بگیرید، تفاوت آن ها به خوبی مشخص می شود.
درحال حاضر پروموشن برای رابط کاربری iOS 15 ، اپلیکیشن های بومی اپل و هنگام اسکرول کردن در برنامه های غیربومی اپل فعال است. پروموشن از انیمیشن اولیه برنامه، بازی ها و دیگر اعمال UI نیز پشتیبانی می کند. توسعه‌دهندگان برای داشتن این قابلیت های ProMotion باید اپلیکیشن خود را مخصوصا با قابلیت ProMotion تنظیم و بروزرسانی کنند.
چند هفته‌ای طول می کشد تا توسعه‌دهندگان برنامه های آیفون اپلیکیشن های خود را با ProMotion هماهنگ کنند. در نتیجه طبیعی است که بسیاری از بازی ها قبل از آپدیت شدن، ProMotion نداشته باشند.
اما این تمام قابلیت های ProMotion نیست!
پروموشن تنها باعث افزایش رفرش ریت و بهبود عملکرد صفحه نمایشگر ۱۲۰ هرتز آیفون ۱۳ پرو نمی شود بلکه قابلیت های بسیار کاربردی‌تری هم دارد؛ مهم‌ترینِ آن‌ها بهبود بازده دستگاه است.
اگر بازی یا اپلیکیشنی با رفرش ریت پایین اجرا شود، پروموشن خودبه‌خود رفرش ریت را کاهش می دهد. در نتیجه، تعداد دفعاتی که صفحه نمایشگر بروزرسانی می شود نیز کاهش می یابد.
تعداد فریم ها در رفرش ریت ۱۰ Hz بسیار کمتر از رفرش ریت ۶۰ Hz است به همین خاطر صفحه نمایشگر ۱۲۰ هرتز آیفون ۱۳ پرو باتری کمتری مصرف می کند و به همین علت عمر باتری افزایش می یابد. تمام این ها بدون این که کاربر متوجه آن شود رخ می دهد.
اپل در جایی گفته بود که دارندگان آیفون ۱۳ پرو می توانند بدون خاموش شدن گوشی، تا ۲۰ ساعت فیلم ببینند، در صورتی که این عدد برای آیفون ۱۲ پرو تنها ۱۱ ساعت بود. شاید این ۲۰ ساعت به خاطر باتری بزرگ‌تر سری آیفون های ۱۳ باشد اما قطعا نمایشگر نیز نقش بسزایی دارد و میزان روشن ماندن گوشی را تقریبا دوبرابر کرده است.
اپل در اپل واچ سری ۵ نیز از همین تکنیک استفاده کرده است. watchOS در شرایط بخصوص می تواند رفرش ریت اپل واچ را تا ۱ Hz کاهش دهد و در حالت استندبای نور صفحه را کم کند. همین باعث شده تا اپل واچ صفحه نمایش «همیشه روشن» داشته و باتری آن یک روز کامل شارژ کافی داشته باشد.
حرف آخر
حدود یک سال از معرفی قابلیت ProMotion می گذرد بنابراین شاید پیش خود بگویید چرا اپل این‌قدر دیر این قابلیت را در سری پرو آیفون قرار داده است. دلیل آن هنوز مشخص نیست اما حدس هایی زده‌ایم.
شاید دلیل این تاخیر هزینه توسعه، مهندسی و پیاده‌سازی، تعبیه باتری های بزرگ‌تر و یا تولید انبوه آن بوده باشد. معمولا یک سال طول می کشد تا اپل از قابلیت های جدیدش رونمایی و از آن‌ها در محصولات خود استفاده کند.
اپل همزمان با معرفی پروموشن روی دیگر قابلیت های نمایشگر آیفون ۱۳ نیز کار می کرده است؛ مثلا تعداد واحدهای نوری نمایشگر سری ۱۲ پرو ۸۰۰ نیت بود در صورتی که حالا نمایشگر سری ۱۳ پرو ۱۰۰۰ واحد نوری دارد. گاهی اوقات اپل باید بین پیاده‌سازی یک قابلیت به صورت کامل و ایده‌آل، و پیاده‌سازی چند قابلیت کوچک و ساده، یکی را انتخاب کند.
افرادی که سال هاست از محصولات اپل استفاده می کنند معمولا از این تاخیر یک‌ساله شگفت‌زده نمی شوند. همانطور که اپل پیش‌تر اعلام کرده بود، این کمپانی زمانی یک ویژگی جدید را معرفی می کند که کاملا آماده و بدون عیب و نقص باشد. در نتیجه، برای ویژگی های جدید باید منتظر ماند تا اپل تمام جوانب را بررسی و آزمایش کند.
