تاریخچه‌ی سیستم‌ عامل‌ های مطرح اپل

اپل در طول دوران فعالیتش، محصولات متنوعی را عرضه کرده است. از مواردی که باعث شده است محصولات اپل متفاوت از دیگران به نظر رسیده و به نوعی منحصر به فرد باشند، وجود سیستم‌ عامل‌ های اختصاصی است؛ سیستم‌عامل‌هایی که اپل برای هر محصول خود توسعه داده است! در این مطلب نگاهی گذرا به سیستم‌عامل‌های مطرح اپل و ویژگی‌ آن‌ها می‌اندازیم…

مکینتاش (Macintosh)

خانواده‌ی سیستم‌عامل‌های Macintosh که توسط اپل توسعه یافته است، شامل سیستم‌عامل‌های مبتنی بر رابط کاربری گرافیکی است. مکینتاش از سال ۱۹۸۴ برای استفاده در رایانه‌های شخصی اپل طراحی شده است.

  – مک او اس کلاسیک (Classic macOS)

در سال ۱۹۸۴، اپل سیستم‌ عامل انحصاری خود که امروزه با عنوان “مک او اس کلاسیک” شناخته می‌شود را معرفی کرد. این سیستم‌‌عامل که نام آن در سال ۱۹۹۶ به “macOS” تغییر کرد، تا قبل از سال ۲۰۰۲ به صورت پیشفرض، بر روی هر کامپیوتر مکینتاش نصب می‌شد. مکینتاش به دلیل سهولت در استفاده، مورد تحسین قرار گرفته بود، اما عدم وجود فناوری‌های نوین در مقایسه با رقبا، موج انتقادها را بر این سیستم‌‌عامل برانگیخت.

مک او اس کلاسیک به طراحی یکپارچه معروف است. نسخه‌های اولیه‌ی این سیستم‌ عامل، تنها توانایی اجرای یک برنامه در آنِ واحد را داشت. در Classic macOS 5، قابلیت چند وظیفه‌ای (Multitasking) معرفی شد. Classic macOS 7 از آدرس‌دهی ۳۲ بیتیِ حافظه و همین‌طور مجازی‌سازی آن، پشتیبانی می‌کرد و توانایی اجرای برنامه‌های نسبتاً سنگین‌تر را داشت. به‌روزرسانی‌های بعدی Classic macOS 7، امکان انتقال به معماری PowerPC را برای کاربران فراهم کرده بود.

مبحث کاربر پسند بودن در طراحی این سیستم‌ عامل در نظر گرفته شده بود، اما محدودیت‌های معماری آن، باعث نارضایتی کاربران شده بود. محدودیت‌هایی نظیر مدیریت ضعیفِ حافظه، عدم محافظت از حافظه و کنترل سطح دسترسی‌ها و امکان تداخل بین برنامه‌های همزمان درحال اجرا. این موارد اپل را مجاب کرد تا تغییراتی اساسی در Classic macOS رقم بزند؛ چیزی که منجر به تولد نسل جدیدی از مکینتاش شد.

  – مکینتاش جدید

سیستم‌ عامل فعلی خانواده‌ی مکینتاش، OS X نام دارد. OS X تا سال ۲۰۱۲ “macOS X” نامیده می‌شد، اما از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶، نام “OS X” را به خود گرفت. در سال‌های ۱۹۹۷ و ۲۰۰۱ پس از خرید NeXT توسط اپل، macOS X معماری کاملاً جدیدی را مبتنی بر سیستم NeXTSTEP ارائه داد. یک سیستم مبتنی بر یونیکس که بسیاری از مشکلات فنی سیستم‌عامل مک کلاسیک را از پوشش داد. هم‌اکنون OS X به صورت پیشفرض روی تمام کامپیوترهای اپل نصب شده و سالانه به‌روز می شود. macOS X پایه و اساسِ شکل گیریِ سیستم‌ عامل سایر دستگاه‌های اپل، مانند iOS، iPadOS، watchOS و tvOS است.

آی او اس (iOS)

iOS یک سیستم‌ عامل مخصوص موبایل است که توسط Apple برای iPhone، iPod Touch و HomePod ساخته شده است. در ابتدا تمام به‌روزرسانی‌های iOS از طریق نرم افزار iTunes انجام می‌شد اما از iOS 5، به‌روزرسانی‌ها به صورت مستقیم توسط اینترنت منتشر شدند. همچنین با معرفی iOS 5 در تاریخ ۶ ژوئن ۲۰۱۱، اپل اعلام کرد برای فعال کردن دستگاه‌های iOS دیگر نیازی به اتصال دستگاه به iTunes نیست. بلکه همگامسازی داده‌ها به صورت خودکار و بیسیم از طریق سرویس iCloud اپل انجام می‌شود. نسخه‌های جدید iOS هر ساله در کنفرانس جهانی توسعه‌دهندگان اپل (WWDC) معرفی شده و معمولاً در ماه سپتامبر همان سال منتشر می‌شوند. این تاریخ معمولاً همزمان با عرضه‌ی مدل‌های جدید آیفون است.

  – آیپد او اس (iPadOS)

در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۹، اپل سیستم‌‌عامل iOS تبلت‌های iPad را از دیگر نسخه‌های iOS جدا کرده و آن را با نام iPadOS به عنوان یک سیستم‌ عامل جدید معرفی کرد. iPadOS شبیه به iOS است اما چند ویژگی دارد که آن را مخصوص استفاده در آیپد کرده است. جدیدترین نسخه‌ی iOS مخصوص iPhone و iPod Touch که iOS 13.4 است در تاریخ ۲۴ مارس ۲۰۲۰ منتشر شد.

iPadOS نیز در پاییز سال ۲۰۱۹ معرفی شد.

واچ او اس (WatchOS)

watchOS سیستم‌ عامل مخصوص ساعت هوشمند اپل یعنی اپل واچ است که توسط Apple توسعه داده شده است. این سیستم‌‌عامل، مبتنی بر سیستم‌ عامل iOS بوده و در بسیاری از قابلیت‌ها از آن الگو گرفته است. واچ او اس در ۲۴ آوریل ۲۰۱۵ همزمان با اپل واچ معرفی شد. اپل واچ تنها دستگاهی است که از watchOS استفاده می‌کند. API این سیستم‌‌عامل، WatchKit نام دارد.

نسخه‌ی دوم watchOS در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۵ منتشر شد. این نسخه از برنامه‌های تولید شده توسط اشخاص ثالث پشتیبانی می‌کرد. همچنین در چند مورد جزئی نیز بهبودهایی داشته است. نسخه‌ی سوم watchOS با تأکید بر عملکرد بهتر و همین طور، تم‌های جدید برای ساعت و برنامه‌های از پیش نصب شده در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۶ منتشر شد.
نسخه‌ی چهارم watchOS در تاریخ ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۷ منتشر شد. همچنین نسخه‌ی پنجم در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۸ و نسخه‌ی ششم در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۹ معرفی شد.

تی‌وی او اس (tvOS)

اپل تی‌وی یک پخش کننده‌ی رسانه‌ی دیجیتال و میکروکنسول است که توسط شرکت اپل ساخته شده است.
سیستم‌ عامل انحصاری اپل تی‌وی، tvOS نام دارد (که تا سال ۲۰۱۵، به عنوان Apple TV Software شناخته می‌شد). tvOS توسط اپل برای نسل ۲ به بعدِ اپل تی‌وی ساخته شده است. این سیستم‌ عامل نیز مبتنی بر سیستم‌‌عامل iOS بوده و Framework، تکنولوژی و کانسپت‌های مشابه زیادی با iOS دارد.

tvOS در نسل دوم و سوم اپل تی‌وی چندین اپلیکیشن پیشفرض داشت، اما از اپلیکیشن‌های اشخاص ثالث پشتیبانی نمی‌کرد.

در tvOS مخصوص نسل چهارم اپل تی‌وی، امکان نصب اپلیکیشن‌های اضافی از طریق یک اپ استور اختصاصی وجود داشت. این اپ استور توسط اپل برای اپل تی‌وی ساخته شده بود و Apple TV AppStore نام داشت. tvOS 4 در ۹ سپتامبر ۲۰۱۵، در مراسم سالانه‌ی اپل که در ماه سپتامبر آغاز می‌شد، معرفی و عرضه شد.